ทำความรู้จักกับ มวยตับจาก
หากใครได้ติดตามข่าวพื้นบ้านตามช่องโทรทัศน์มาบ้าง
คงจะเคยเห็นการเล่นกีฬาพื้นบ้านที่เรียกว่า มวยตับจาก มาบ้าง
ซึ่งเป็นมวยที่มีการปิดตาชกกัน และอาศัยเสียงใบจากเป็นตัวจับจังหวะคู่ต่อสู้
วันนี้เราจะมาทำความรู้จักกัน
มวยตับจาก
เป็นกีฬาพื้นบ้านยอดนิยมของภาคตะวันออก โดยเฉพาะอย่างยิ่งในจังหวัดชลบุรี
เนื่องจากสมัยก่อนมีการปลูกต้นจากในพื้นที่เยอะ จึงนำมาประยุกต์เข้ากับกีฬามวยไทย
แต่ปัจจุบันแทบจะไม่มีมวยตับจากให้เห็นแล้ว ส่วนหนึ่งมาจาก
มีการปลูกพืชชนิดนี้ที่น้อยลง
อุปกรณ์ที่ใช้ในการแข่งขัน
1.
นวม 2 คู่ สำหรับผู้ต่อสู้ทั้ง 2 ฝ่าย
2.
ผ้าปิดตา 2 ผืน ในบางพื้นที่ใช้ผ้าขาวม้า ผืนเล็กในการผูก
3.
เชือก สำหรับขึงเป็นเวที
4.
ใบจากแห้งจำนวนมาก เพื่อปูให้ทั่วพื้นเวที
5.
ไม้หลัก 4 ไม้ ใช้เป็นมุมสำหรับขึงเชือก
วิธีการขั้นตอน
ของมวยตับจาก มีดังนี้
1.
นำไม้มาปักให้มีฐานที่มั่นคง โดยวัดขนาดตามระยะของเวทีมวยของจริง
หรือประยุกต์เป็นขนาดอื่นได้ตามเหมาะสม
2.
เมื่อปักได้เป็น 4 มุมได้แล้ว ให้นำเชือกมาขึง เป็นขอบเขตของเวที
3.
เมื่อเวทีเสร็จ ให้นำใบจากที่ผ่านการตากแห้งมาแล้ว มามัดร้อยในก้านไม้ที่เหลามาเป็นอย่างดี
มีความยาวประมาณ 3-4 เมตร โดยมัดเรียงให้เต็มก้านไม้ เมื่อร้อยเต็มแล้ว 1 อัน
เรียกว่า "ตับ" ซึ่งเป็นที่มาของการเรียก "มวยตับจาก"
4.
นำใบจากวางให้เต็มบนพื้นที่เวทีมวย เป็นอันเสร็จเรียบร้อยก่อนการแข่งขัน
5.
ก่อนทำการชก นักมวยทั้งคู่จะผูกตา ด้วยผ้า และจับให้อยู่คนละมุม
มีกรรมการอยู่กลางเวที 1 คน จากนั้น เมื่อสัญญาณเริ่มชก นักมวยจะเดินออกจากมุม
เพื่อหาคู่ต่อสู้และต่อยกัน โดยจะใช้ฟังเสียงลั่นกรอบ ๆ แกรบ ๆ ของใบจากที่ปูไว้
เพื่อจับทิศทางของคู่ต่อสู้ของตน
กติกาและการตัดสิน
การชกมวยตับจาก
นักมวยทั้งคู่ ก่อนขึ้นชกจะต้องสวมใส่นวม ใช้ผ้าปิดตาให้สนิท
การต่อยคือใครต่อยเข้าเป้ามากที่สุด ก็จะได้คะแนนมากเป็นฝ่ายชนะ ชก 3 ยก ยกละ 2
นาที สวมใส่นวมตามมาตรฐาน มวยตับจาก จึงเป็นกีฬาพื้นบ้าน
ที่เสริมสร้างไหวพริบในการฟังเสียงได้เป็นอย่างดี
จุดเด่นของมวยตับจาก
รูปแบบการเล่นของมวยตับจาก
ถือเป็นจุดเด่นของการชกมวย การชกที่มองไม่เห็นเป้าหมาย หรือคู่ต่อสู้
เพียงได้ยินเสียงเดินบนพื้นที่ปูด้วยใบจากแห้งเท่านั้น นักมวยทั้งสองฝ่ายคือมุมแดง
และมุมน้ำเงิน ก็จะปรี่เข้าไปเตะต่อย ที่จุดกำเนิดเสียงที่ได้ยิน
นอกจากเสียงเดินของนักมวยแล้ว ยังมีเสียงเดินของกรรมการ เป็นตัวหลอกอีกด้วย
การชกมวยตับจาก
จึงเน้นความบันเทิงสนุกสนาน มากกว่าที่จะตั้งหน้าตั้งตาห้ำหั่นที่จะเอาชนะกัน
และกัน นั่นเอง
สำหรับรางวัลของนักมวยนั้นจะมีมูลค่าแตกต่างกันมากน้อย
แล้วแต่ผู้จัดที่สามารถจะหามามอบให้ เช่น หม้อหุงข้าว พัดลม เครื่องใช้ไฟฟ้า
หรือเป็นเงินสด หรือบางคู่ชกไเพื่อได้ความสนุกสนานเท่านั้น
มวยตับจาก
ถือได้ว่าเป็น กีฬาการละเล่นพื้นบ้านที่คนในท้องถิ่นมีการประยุกต์
จนกลายเป็นภูมิปัญญาไทย และในปี พ.ศ. 2556 มวยตับจาก ก็ได้รับการขึ้นทะเบียน
มรดกภูมิปัญญาทางวัฒนธรรมของชาติ สาขากีฬาภูมิปัญญาไทย จากกรมส่งเสริมวัฒนธรรม
อีกด้วย
อ่านบทความเพิ่มเติม
ประเพณีเกี่ยวกับ
มวยไทย ที่มีมาแต่โบราณ
